بیماری دیابت قاتل شیرین اما بسیار خطرناک
بیماری دیابت قاتل شیرین اما بسیار خطرناک.
دیابت قاتل شیرین اما خطرناک
دیابت نوع اول یا دوم؟
بدون شک با تفاوت‌های دیابت نوع اول و دوم آشنا هستید، اما فقط برای یادآوری می‌گوییم که در نوع اول یا وابسته به انسولین، لوزالمعده به اندازه کافی انسولین تولید نمی‌کند ولی در نوع دوم یا غیروابسته به انسولین، میزان تولید انسولین کافی است، اما حساسیت سلول‌ها نسبت به آن کاهش پیدا می‌کند که به آن مقاومت در برابر انسولین گفته می‌شود.با ایران ناز همراه باشید با این مطلب علمی و مهم
با این حساب در نوع اول نیاز به تزریق انسولین وجود دارد ولی در نوع دوم نه. این مساله باعث شده خیلی‌ها تصور کنند دیابت نوع دوم بهتر از نوع اول است، اما این باور نادرست است. دیابت، خوب و بد ندارد و در صورتی که کنترل نشود، هر دو به یک میزان خطرناک است.
افت شدید قند خون
کاهش قند خون می‌تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد؛ برای مثال در زمان گرسنگی شدید یا پس از ورزش سنگین، اما براحتی قابل حل است. با این حال هیپوگلیسمی یا افت شدید قند خون یکی از مشکلات شایع بیماران دیابتی و یک اورژانس پزشکی است.به طور کلی اگر قند خون به زیر 70mg/dl برسد، فرد دچار هیپوگلیسمی شده است.
نشانه‌های هیپوگلیسمی بر حسب شدت متفاوت است، اما در شرایط حاد می‌تواند باعث غش کردن، کما و حتی مرگ شود. برای درمان باید فرد هرچه سریع‌تر یک خوراکی شیرین مصرف کند؛ برای مثال آبمیوه طبیعی، کشمش، آب‌نبات و در صورت نیاز قرص‌های گلوکز. دقیقا همین جاست که اهمیت کنترل میزان قند خون در افراد دیابتی دو چندان می‌شود.
افزایش شدید قند خون
به طور کلی اگر قند خون ناشتا (پس از 8 ساعت) بالای 130mg/dl باشد، فرد مبتلا به هایپرگلیسمی است. البته قند خون بالای 180mg/d پس از مصرف غذا نیز نشانه همین مشکل است چون قند خون افراد سالم در شرایط عادی به بالای 140mg/dl می‌رسد؛ البته بجز زمانی که فرد غذای بسیار سنگین مصرف کند. دیابتی‌ها معمولا به دلایل زیر دچار این مشکل می‌شوند:
ـ نخوردن دارو یا تزریق نکردن انسولین
ـ مصرف کربوهیدرات زیاد: از آنجا که دیابتی‌ها همیشه در معرض افت قند خون هستند، تمایل عجیبی به مصرف قند و شیرینی و غذاهای پرچرب پیدا می‌کنند، حتی اگر در گذشته هیچ علاقه‌ای به این خوراکی‌ها نداشته‌اند.
ـ عفونت
ـ استرس زیاد
ـ کاهش فعالیت بدنی و ورزش
افزایش شدید قند خون اگر در مراحل اولیه درمان نشود، عوارض وخیمی به دنبال دارد. برای مثال کتواسیدوز در مبتلایان به دیابت نوع اول و کمای دیابتی در مبتلایان به نوع دوم.
کتواسیدوز چیست؟
یکی از اورژانس‌های پزشکی است که بر اثر هایپرگلیسمی کنترل نشده رخ می‌دهد و می‌تواند جان بیمار دیابتی را تهدید کند. وقتی بدن با کمبود انسولین مواجه می‌شود، نمی‌تواند قند خون را به انرژی مورد نیاز بدن تبدیل کند.
بنابراین به جای آن سراغ ذخایر چربی بدن می‌رود. چربی ذخیره شده، پس از آزاد شدن به کتون تبدیل می‌شود ولی از آنجا که سرعت تولید کتون بیشتر از سرعت مصرفش است؛ سطح آن در خون تا حدی بالا می‌رود که در نهایت وارد ادرار می‌شود. از سوی دیگر قند خون بالایی که وارد ادرار شده، باعث دهیدراته شدن یا کاهش شدید آب بدن می‌شود.
درمان این مشکل تزریق سریع انسولین تجویز شده از سوی پزشک، نوشیدن مایعات بدون قند و سنجش مرتب قند خون و کتون ادرار است. اگر کتواسیدوز سریع درمان نشود، می‌تواند به کما و مرگ منتهی شود. با این حساب، آگاهی از نشانه‌های اولیه هایپرگلیسمی می‌تواند تعیین کننده مرگ و زندگی باشد. این نشانه‌ها شامل موارد زیر هستند:
ـ تشنگی شدید
ـ سردرد
ـ عدم تمرکز
ـ تاری دید
ـ تکرر ادرار
ـ خستگی و ضعف
ـ کاهش وزن
ـ میزان قند خون بالای 180mg/dl
هاپیرگلیسمی کنترل‌نشده، در درازمدت می‌تواند مشکلات زیادی برای دیابتی‌ها ایجاد کند که شامل این موارد است:
ـ عفونت پوست و واژن
ـ بهبود نیافتن سریع زخم‌ها
ـ کاهش قدرت بینایی
ـ آسیب دیدن اعصاب پاها که باعث بی‌حسی آنها می‌شود.
ـ ریزش موها، بخصوص در پاها
ـ اختلال در نعوظ
ـ بیماری‌های گوارشی مانند یبوست مزمن یا اسهال
ـ آسیب به چشم‌ها، عروق خونی و کلیه‌ها
پیشگیری هنوز هم بهترین درمان است؛ بنابراین برای جلوگیری از بروز عوارض هایپرگلیسمی فرد باید به طور مرتب قند خونش را بررسی کند، آب بیشتری بنوشد و ورزش کند، البته زیر نظر پزشک معالج و رژیم غذایی مناسب داشته باشد.
دیابت و بارداری
خانم‌های باردار مبتلا به هر نوع دیابت باید بیشتر از دیگران مراقب باشند زیرا دیابت، اگر کنترل نشود می‌تواند مشکلات زیادی برای جنین و خود مادر در طول بارداری و حتی پس از آن ایجاد کند.برای پیشگیری از هر نوع مشکلی، مادران باردار باید در قدم اول میزان قند خونشان را ثابت نگه دارند.
میزان بالای قند خون در دوران بارداری علاوه بر این که فشار زیادی به جنین وارد می‌کند، می‌تواند باعث اختلال در زایمان، ضربه به جنین و کاهش شدید و ناگهانی قند خون جنین پس از تولد شود.از سوی دیگر کودکانی که در دوران جنینی بیشتر در معرض قند خون بالا بوده‌اند، احتمال بیشتری دارد که در بزرگسالی به دیابت مبتلا شوند.
راهی برای پیشگیری هست؟
مهم‌ترین مساله برای کسانی که مبتلا به دیابت هستند، تحت کنترل نگه داشتن بیماری و جدی گرفتن آن است. هر گونه سرسری گرفتن این موضوع می‌تواند باعث تخریب سلول‌های بدن و در نهایت مرگ شود.
از مصرف دخانیات بشدت پرهیز کنید.
به صورت منظم ورزش کنید.
نسبت به پاهایتان حساس باشید.
روزانه پاها را معاینه کنید. آنها را بشویید و بخوبی خشک کنید و برای جلوگیری از ترک خوردن پوست پا حتما پاهایتان را چرب کنید.
در منزل دمپایی بپوشید و برای بیرون از کفش‌های راحت و گشاد چرمی استفاده کنید.
یادتان باشد پاهای شما احتمالا احساس گرما و سرما را بخوبی دریافت نمی‌کنند؛ پس مراقب اطرافتان باشید و برای مثال وقتی حمام می‌روید، درجه حرارت آب را با دستتان کنترل کنید.
ناخن‌هایتان را از ته نگیرید.
با دیدن کوچک‌ترین علامت زخم بلافاصله به پزشک مراجعه کنید و بعد از دریافت درمان مناسب راه نروید و استراحت کنید.